Güven: Korku, çekinme ve kuşku duymadan inanma ve bağlanma duygusu. (Sözlük)
İş yaşamı özelinde güven ve güvensizlikten bahsetmek istedim. Burada okuyacaklarınızı yaşamınızın diğer alanlarında değerlendirmek için sizi düşünmeye davet ediyorum.
Organizasyonlarda güven geliştirmek, organizasyon içindeki bireylerin performansını artırmada etkilidir. Yönetim ve çalışanlar arasında güven eksikliği ya da şüphe muhtemelen organizasyonu temelinden sarsacaktır.
Organizasyona düşük düzeyde güvenmemize neden olan ya da güven geliştirmemize engel olan şeyler vardır. Örneğin;
-Çalışanlar, alınan kararlara ya hiç ya da kısıtlı katılabiliyorsa.
-Geri bildirim alma ve verme fırsatının yaratılmaması.
-Yöneticilerin baskıcı kontrolleri.
-Yöneticilerin, alt kademe çalışanları dinlememeleri. (Dinlemek üzerine bir yazı da paylaşacağım.)
Peki organizasyonlarda güven geliştirmek için yapılacak olanlar nelerdir?
Öncelikle bunu gerçekten istiyor muyuz? Bu en önemli soru. Yönetici ya da organizasyon sahibi bu soruya içtenlikle cevap verebilmelidir. “İstiyorum.” dedikten sonra bir kez daha kendine “Gerçekten istiyor muyum?” diye sormasında fayda vardır. Cevap kuvvetli bir “evet” ise öyleyse yapılacaklardan bazıları;
-Yönetici ve çalışanların, birbirlerine bağlı oldukları (bağımlı değil) ortak işlerin yaratılması.
-Olmazsa olmaz karşılıklı saygı. Sevmek zorunda değiliz ancak karşılıklı saygı göstermek durumundayız.
-Kararlara katılımın teşvik edilmesi ve mümkün olan en üst düzeyde katılımın sağlanması. Çeşitlilik iyidir. Fikirlerini aldığımız her bir katılımcı başka bakış açılarının da ortaya çıkmasını sağlayacaktır.
-İletişimin açık olması. Gerek karar alma aşamasında gerek işlerin yürütülmesi sırasında, ima içermeden beklenenin direkt dile getirilmesi.
-Adil davranma. Bu aynı zamanda evrensel bir değerdir. Yönetimde ya da çalışan olalım biz ne kadar adil davranıyoruz?
-Sorumlulukların paylaşılması. Her konuda etkili ve yetkili olmaya çalışmak yerine uzman görüşünden ya da becerisinden yararlanılacak olanların işe ortak edilmesi.
-Etkili bir iletişim kurulması. Özellikle yönetim kademesinin iletişimde usta olması ve yönettiği kademeye de bu konuda eğitim aldırması. Unutmamak gerekiyor ki, her birimiz kendi iletişim dilimizle bize seslenildiğinde daha olumlu tepkiler veriyoruz. Bunu keşfetmek için de çeşitli eğitimler alınabilir.
Organizasyonlarda güveni nasıl azaltır ya da kaybederiz?
-Şeffaf davranmadığımızda güven kendiliğinden eksilecektir. Çünkü temel ihtiyaçlarımızdan olan güven duygusu açık iletişimde vardır. Bir kararı almadan önce, bunun alınma sebeplerini yeteri kadar paylaşmıyorsak ve direkt uygulama ile ortaya çıkıyorsak oluşacak duygu şüphedir. Kararın bazen sadece üst kademe tarafından verilmesi gerekebilir. O vakit de bu kararı hangi şartlar altında ve neye dayanarak aldıklarını açıklamaları yönetime olan güveni artıracaktır.
-Yönetimde ve yönetimle çalışanlar arasında kişisel çatışmalar, çözüm üretmek yerine devamlı sorunlarla uğraşmak da güveni zedeler. Çatışma yönetimini bilmek bu aşamada önemlidir. Çatışma organizasyonlarda olması bir düzeye kadar istenen bir şeydir. Çatışma yeterli düzeyde ise bireyi teşvik etme özelliğine de sahiptir. İnatlaşma ve kişisel çıkarlar güveni yok edeceği gibi organizasyona da uzun vadede zarar verebilir.
-Kutuplaşmalar da güveni yok eder. Birey iş yerine ait olma duygusunu kaybeder. Organizasyonlarda ayrışmalar tehlikelidir. Her bir grup diğerini öteki ya da onlardan olarak görmeye başlarsa istenmeyen davranışlar gelişebilir.
Ezcümle, organizasyonlarda açık iletişim kurmak, adaletli davranmak, sorumluluk almak ve vermek, etkili iletişim kurmak güveni artıran faktörlerdir.
Bunun için de öncelikle yönetim kadrosu kendi arasında, nihayetinden de yöneticiler ve çalışanlar arasında bu yetkinliklerin geliştirilmesi ve etkili bir şekilde uygulanması gereklidir.
Organizasyonlar temelinde anlatmak istediğim güven konusunu yaşamınızın her alanında tekrar gözden geçirmek ister misiniz? Aile yaşamınızda, ikili ilişkilerinizde, yurttaş olarak, sağlık alanında, eğitimde…
Partnerinize güveniyor musunuz, aile üyelerinize güveniyor musunuz, içinde yaşadığınız ülke yönetimine güveniyor musunuz, sağlık sisteminize güveniyor musunuz, eğitim sisteminize güveniyor musunuz, dahil olduğunuz derneğe, spor kulübüne, apartman yönetiminize…
Kişilere, kurumlara, olaylara, durumlara güveniniz ne düzeyde acaba?
Güvenli ilişkiler oluşturmak ve olana güvenmek için bol soru sormanızı da tavsiye ederek bitiriyorum.